11.2.4 Ryzyko stopy procentowej

Grupa narażona jest na ryzyko zmienności przepływów pieniężnych z tytułu zmian stóp procentowych wynikające z posiadanych aktywów oraz pasywów dla których przychody oraz koszty odsetkowe są uzależnione od zmiennych stóp procentowych, w szczególności z tytułu przewidywanego harmonogramu spłat kredytów oraz wysokości odsetek ustalanych na podstawie zmiennej stopy LIBOR USD. Grupa zarządza ryzykiem stopy procentowej w ramach przyznanych limitów przy wykorzystaniu swapów stóp procentowych.

Na dzień 31 grudnia 2021 Grupa nie posiadała otwartych transakcji pochodnych na stopę procentową.

Transakcje otwarte na stopę procentową na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:

W powyższym zestawieniu transakcje IRS zostały zagregowane według waluty nominału oraz stopy referencyjnej. W kolumnie „Okres” został podany minimalny termin początku i maksymalny termin końca okresu z zestawu transakcji wchodzących w skład danej grupy.

Reforma Referencyjnej Stopy Procentowej (Reforma IBOR)

Wydane przez Parlament Europejski i Rady (UE) w roku 2016 tzw. Rozporządzenie BMR wprowadziło nowe zasady w zakresie wyznaczania i stosowania stawek referencyjnych, jak również w zakresie funkcjonowania podmiotów opracowujących wskaźniki i udostepniających je innym uczestnikom rynku oraz nadzoru nad tymi podmiotami. Dostosowanie do zasad zawartych w rozporządzeniu ma podnieść bezpieczeństwo uczestników rynku poprzez zwiększenie wiarygodności wskaźników i przejrzystości w zakresie metodologii ich kalkulacji. Od stycznia 2018 roku, kiedy to Rozporządzenie BMR wyszło w życie, kraje członkowskie UE prowadziły prace nad reformą wskaźników referencyjnych.

W efekcie reformy, w przypadku części wskaźników stóp procentowych (np. WIBOR, EURIBOR), sposób ich kalkulacji został dostosowany do wymogów Rozporządzenia BMR. W związku z tym będą one nadal opracowywane i publikowane, nie zaszła więc konieczność zastąpienia ich innym wskaźnikiem. Jednakże w przypadku niektórych wskaźników (LIBOR) skutkiem reformy będzie stopniowe zaprzestanie ich opracowywania i publikacji, a co za tym idzie wystąpiła lub wystąpi konieczność zastąpienia ich wskaźnikami alternatywnymi.

Poniżej przedstawiono informacje o terminie zaprzestania publikacji wybranych wskaźników referencyjnych, a także o proponowanych dla nich wskaźnikach alternatywnych.

Spółki Grupy aktywnie monitorowały stan zaawansowania wprowadzanej reformy w zakresie ich dotyczącym, w tym m.in. w zakresie wymogów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń oraz podejmowały wszelkie decyzje i działania konieczne do wdrożenia zmian związanych z reformą.

Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa nie posiadała instrumentów finansowych, w odniesieniu do których konieczne byłoby przejście na alternatywne stopy referencyjne z dniem 1 stycznia 2022 roku, w związku z zaprzestaniem publikowania dotychczasowych wskaźników referencyjnych.

Posiadane przez Grupę instrumenty finansowe co do zasady oparte są bądź na stopach referencyjnych, które spełniają wymogi rozporządzenia BMR, w związku z czym nie występują w ich przypadku ryzyka związane z przejściem na alternatywne wskaźniki referencyjne, bądź na wskaźnikach LIBOR USD, których opracowywanie i publikacja mają zostać zakończone 30 czerwca 2023 roku. Ponadto Grupa posiada również środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych, w tym na rachunkach dotyczących Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego, rachunek związany z wyceną transakcji na giełdzie ICE, a także pożyczkę udzieloną przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz umowy leasingu, które ze względu na zasady ustalania oprocentowania nie są narażone na ryzyka wynikające z reformy wskaźników referencyjnych.

Poniżej przedstawiono informację o posiadanych przez spółkę instrumentach finansowych narażonych na ryzyko stóp procentowych, opartych na wskaźnikach referencyjnych, które w wyniku dostosowania do wymogów Rozporządzenia BMR będą nadal opracowywane i nie wymagają przejścia na stopy alternatywne.

Posiadane przez Spółkę na dzień 31 grudnia 2021 roku instrumenty finansowe oparte o indeks LIBOR USD, którego publikacja ma zakończyć się 30 czerwca 2023 roku, przedstawiono w poniższej tabeli.

W zakresie zawartych przez Grupę umów kredytowych oraz umów emisji obligacji, w przypadku których oprocentowanie oparte jest

o indeksy LIBOR USD, dokonano analizy pod kątem zapisów wskazujących zasady postępowania w przypadku zaprzestania publikacji stóp referencyjnych. Stosowne klauzule w tym zakresie zawarte zostały bądź w pierwotnej treści umów zawartych z podmiotami udzielającymi finansowania, bądź były elementem zawartych aneksów do umów.

Zawarte w umowach kredytowych Grupy odpowiednie klauzule wskazują co do zasady, że w przypadku zaprzestania publikacji wskaźnika LIBOR USD, zostanie on zastąpiony wskaźnikiem alternatywnym wskazanym przez regulatora albo wskaźnikiem ustalonym przez strony umowy. Umowy dotyczące emisji obligacji również zwierają odpowiednie klauzule na wypadek zaprzestania publikowania wskaźnika LIBOR USD, które wskazują w jaki sposób zostanie ustalony wskaźnik alternatywny.

W związku z tym, że okres publikacji wskaźnika LIBOR USD został przedłużony do dnia 30 czerwca 2023 roku, dla ww. umów nie doszło do tej pory do określenia wskaźników alternatywnych. W powyższym zakresie Spółka pozostaje w kontakcie ze swoimi partnerami finansowymi, a stosowne rozmowy co do uzgodnienia alternatywnych wskaźników referencyjnych będą kontynuowane w kolejnym roku.

Ponadto Jednostka Dominująca może stosować dotychczas stosowane wskaźniki stóp procentowych w kalkulacjach związanych z rachunkowością zabezpieczeń do momentu, gdy niepewność wynikająca z reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej nie będzie już występować (zgodne z Rozporządzeniem Komisji (UE) 2020/34 z dnia 15 stycznia 2020 roku, załącznik „Reforma wskaźnika referencyjnego stopy procentowej” opisującego tymczasowe odstępstwa od stosowania szczególnych wymogów rachunkowości zabezpieczeń) i zamierza przejść na nowe wskaźniki stóp procentowych, gdy tylko zaistnieją przesłanki zapisane w rozporządzeniu. W związku z przesunięciem zaprzestania publikacji stawek LIBOR USD na 30 czerwca 2023 roku Jednostka Dominująca nie dokonała jeszcze przejścia na nowe wskaźniki stóp procentowych.