Grupę kapitałową tworzą Grupa LOTOS S.A., podmioty o profilu produkcyjnym, usługowym i handlowym oraz fundacja. Grupa LOTOS, jednostka dominująca dla grupy kapitałowej, jest spółką akcyjną, której większościowym udziałowcem, posiadającym 53,19% akcji jest Skarb Państwa. Drugim akcjonariuszem z 5,01% akcji jest Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne. Akcje Spółki są składową indeksu WIG 20, na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 2005 roku. Siedziba Grupy LOTOS S.A. znajduje się w Gdańsku, przy ul. Elbląskiej 135
Grupa LOTOS ma ogromny wpływ zarówno pośredni, jak i bezpośredni na swoje otoczenie.
Jako druga największą spółka paliwowa w Polsce ma kluczowe znaczenie dla kraju. Przede wszystkim jako pracodawca, podatnik, sponsor, ale także dobroczyńca, partner dla licznych dostawców, instytucji i organizacji. Współpracuje z małymi i średnimi przedsiębiorcami, a jako stabilny pracodawca w regionie, zapewnia miejsca pracy wielu okolicznym mieszkańcom.
Dodatkowo, poprzez współpracę z kontrahentami z regionu przyczynia się do budowy oraz utrzymywania miejsc pracy dla partnerów biznesowych. Spółka jest bardzo ważnym płatnikiem podatków w regionach swojego oddziaływania, od wielu lat zasilając budżet Gdańska.
Podstawowa działalność Spółki dotyczy trzech obszarów
Działalność Grupy Kapitałowej LOTOS podzielona jest na dwa segmenty:
Tego rodzaju działalność prowadzona jest na terenie trzech krajów: Polski, Litwy oraz Norwegii (największego gracza w regionie). Główna część wydobycia (64%) pochodzi z Norwegii. Rezerwy 2P grupy znajdują się w większości pod dnem Morza Bałtyckiego (63%) oraz Morza Norweskiego (33%).
Grupa LOTOS jako jeden z wiodących dostawców paliw i produktów naftowych na rynek krajowy oraz rynki zagraniczne, szeroko współpracuje zarówno z dostawcami z rynku krajowego jak i z renomowanymi firmami z otoczenia międzynarodowego. Około 50% wartości i wolumenu kupowanych surowców i komponentów stanowi ropa i gaz ziemny. Ropa naftowa jest kupowana od wiodących, największych na rynku firm tradingowych. Natomiast głównym dostawcą gazu ziemnego jest PGNiG. Istotną pozycją w ramach zakupów komponentów są zakupy biokomponentów. W 2021 roku, podobnie jak w 2020 roku, udział krajowych dostawców w ramach dostaw biokomponentów do paliw (bioetanol i fame) stanowił powyżej 70% wolumenowo.
Współpraca ta oraz wdrażane wewnętrzne procedury zakupowe zapewniają stałe i nieprzerwane dostawy surowców naftowych, energetycznych czy komponentów do blendingu.
Grupa Kapitałowa LOTOS posiada jedną z najnowocześniejszych i najmłodszych rafinerii w Europie, która znajduje się w Gdańsku. Jej nominalne moce przerobowe wynoszą około 10,5 mln ton ropy naftowej rocznie. Charakteryzuje się unikalnym połączeniem kanałów zaopatrzenia w surowiec drogą lądową, ze wschodu, za pośrednictwem sieci rurociągów PERN oraz drogą morską przez Naftoport. Dostęp kanałów zaopatrzenia pozwala na dywersyfikację dostaw surowca, a także płynną reakcję na zmienność cen produktów naftowych i gatunków rop naftowych. Dominującym gatunkiem przerabianej w Gdańsku ropy jest rosyjska ropa Ural. Pozostałą część surowca stanowią ropy naftowe importowane z innych krajów, m.in. z Arabii Saudyjskiej oraz ze złóż eksploatowanych przez spółki należące do Grupy Kapitałowej LOTOS. W wyniku przerobu ropy naftowej rafineria wytwarza takie produkty jak: paliwa motorowe (benzyny bezołowiowe, oleje napędowe, lekki olej napędowy), paliwo lotnicze, paliwa żeglugowe, asfalty, ciężki olej opałowy. Zakład w Gdańsku posiada najwyższy w Polsce i jeden z najwyższych w Europie, współczynnik złożoności procesu przeróbczego (Wskaźnik Kompleksowości Nelsona).
Paliwa wytworzone w rafinerii w Gdańsku są sprzedawane na krajowym rynku detalicznym wyłącznie za pośrednictwem sieci stacji paliw własnych i partnerskich. Natomiast na rynku hurtowym odbiorcami produktów są międzynarodowe koncerny, Agencja Rezerw Materiałowych i Agencja Mienia Wojskowego, krajowi odbiorcy hurtowi oraz niezależni operatorzy. Na koniec 2021 roku w Polsce działało 520 stacji paliw z logo LOTOS. W ramach tej sieci, Grupa Kapitałowa LOTOS posiadała także 30 tzw. Miejsca Obsługi Podróżnych przy autostradach A1, A2, A4 i A6 oraz przy drogach ekspresowych S3 i S7. Grupa w ramach obsługi klientów współpracuje z partnerem zewnętrznym, restauracją Subway na zasadzie franczyzy korporacyjnej. Grupa Kapitałowa LOTOS dostarcza także swoje produkty do odbiorców, m.in. za pośrednictwem kolei poprzez swoją spółkę LOTOS Kolej.
Oprócz przewozu produktów Grupy LOTOS, spółka LOTOS Kolej świadczy również usługi w zakresie przewozów innych towarów, w tym niebezpiecznych, określonych odpowiednio w ADR, RID lub ADN jako towary dopuszczone do przewozu. Posiada m.in. umowę z Siłami Zbrojnymi RP na przewóz paliwa lotniczego F34. W zakresie dystrybucji paliw Grupa LOTOS wykorzystuje ponadto nowoczesny terminal paliwowy dla autocystern zlokalizowany w Czechowicach-Dziedzicach oraz bazy paliw w Poznaniu, Piotrkowie Trybunalskim i Rypinie.
W 2021 roku najważniejszym wydarzeniem związanym ze zmianami strukturalnymi było przejście zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) Grupy LOTOS S.A. do LOTOS Asfalt sp. z o.o.
Bezpośrednią przyczyną przejścia ZCP z Grupy LOTOS S.A. do LOTOS Asfalt Sp. z o.o. jest wewnętrzna reorganizacja istniejących aktywów rafineryjnych realizowana poprzez wniesienie przez Grupę LOTOS S.A. do LOTOS Asfalt Sp. z o.o., wkładu niepieniężnego (aportu), zespołu składników niematerialnych i materialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych dotychczas do prowadzenia przez Grupę LOTOS S.A. Zmiana ta była również realizacją jednego z warunków Komisji Europejskiej, określonych w decyzji w sprawie wyrażenia warunkowej zgody na dokonanie koncentracji, polegającej na przejęciu kontroli nad Grupą LOTOS S.A. przez Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. z siedzibą w Płocku.