12.1.1 Informacje o istotnych postępowaniach toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej i innych ryzykach Jednostki Dominującej lub jednostek od niej zależnych
Istotne postępowania sądowe których stroną jest Jednostka Dominująca
Rozliczenia podatkowe
Rozliczenia podatkowe Spółki są przedmiotem kontroli celno-skarbowych prowadzonych przez organy kontroli skarbowej. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka wykazuje rezerwę na ryzyko podatkowe, utworzoną w związku z tymi postępowaniami, w wysokości 91,4 mln zł (31 grudnia 2020 roku: 87,3 mln zł) (patrz nota 10.13.1).
Po okresie kończącym okres sprawozdawczy, w dniu 21 stycznia 2022 roku Spółka powzięła informację o dwóch wynikach kontroli celno- skarbowej za okres styczeń – październik 2014 roku i za okres październik – grudzień 2015 roku wydanych w dniu 7 stycznia 2022 r. W wynikach tych kontroli zostały zakwestionowane rozliczenia podatku VAT naliczonego w Spółce w łącznej kwocie 23,3 mln zł (kwota bez odsetek). Spółka nie złożyła korekty deklaracji VAT za wyżej wymienione okresy zgodnie z wymogami kontroli ponieważ stoi na stanowisku, że istnieją argumenty za obraniem innego trybu rozstrzygnięcia. W związku z niezłożeniem przez Spółkę ww. korekt deklaracji VAT, organ podatkowy (Naczelnik Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni) wszcznie postępowanie podatkowe (przekształci kontrole celno- skarbowe w dwa postępowania podatkowe) oraz wyda decyzje (tak w I jak i w II instancji). Od decyzji organu wydanej jako organ II instancji będzie możliwość złożenia skarg do WSA w Gdańsku, a od ewentualnie niekorzystnego rozstrzygnięcia sądowego, istnieje możliwość złożenia skargi kasacyjnej do NSA.
W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 16 października 2019 roku, w sprawie C-189/18 Glencore, w dniu 15 stycznia 2020 roku Spółka złożyła wnioski o wznowienie postępowań, w sprawach, w których wydane zostały decyzje:
- Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2015 roku, utrzymująca w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 września 2015 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2010 roku w łącznej kwocie 48,4 mln zł,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 lutego 2016 roku, utrzymująca w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 września 2015 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2011 roku w łącznej kwocie 112,5 mln zł,
- Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 25 października 2018 roku, utrzymująca w mocy decyzję Naczelnika Pomorskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Gdyni z dnia 19 stycznia 2018 roku, określającą Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług za styczeń 2012 roku w łącznej kwocie 7,3 mln zł,
a po wznowieniu postępowań o:
- uchylenie decyzji organów podatkowych obu instancji i umorzenie postępowań podatkowych w sprawie – w zakresie postępowań za lata 2010 – 2011,
- zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania sądowego – w zakresie postępowania za rok 2012, w związku z toczącym się przed NSA postępowaniem ze skargi kasacyjnej Spółki.
W dniu 8 października 2020 roku Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku utrzymał w mocy decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2015 roku oraz z dnia 29 lutego 2016 roku. W dniu 23 listopada 2020 roku Spółka złożyła odwołania od niekorzystnych decyzji Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku. W dniu 23 grudnia 2020 roku Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku wydał decyzje odmawiające uchylenia decyzji z dnia 8 października 2020 roku, na które Spółka złożyła skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. W dniu 15 czerwca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargi Spółki na odmowę uchylenia decyzji ostatecznych w sprawie określenia zobowiązania w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2010 i 2011 roku. W dniu 10 września 2021 roku Spółka złożyła skargi kasacyjne od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.
Postępowania sądowe wszczęte przez oraz przeciwko jednostkom z Grupy Kapitałowej LOTOS
Postępowanie, którego stroną jest spółka LOTOS Petrobaltic S.A.
W marcu 2013 roku wpłynęło do spółki LOTOS Petrobaltic S.A. od spółki AGR Subsea Ltd. („AGR”) wezwanie do zapłaty na kwotę około 6,5 mln GBP tytułem wynagrodzenia AGR z tytułu realizacji umowy na odkopanie nóg platformy „Baltic Beta”. Spółka LOTOS Petrobaltic S.A. zakwestionowała wysokość wynagrodzenia żądanego przez AGR i zaproponowała ustalenie swojego zobowiązania wobec AGR w kwocie 16 mln zł (tj. 3,2 mln GBP według średniego kursu NBP na dzień 31 grudnia 2012 roku). Przedmiotem sporu pomiędzy stronami jest charakter zawartej umowy, przyczyny jej wykonania po terminie i w niepełnym zakresie, jak również zasadność dokonanego przez spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. wypowiedzenia, a także żądania zwrotu kosztów poniesionych na wykonawcę zastępczego zaangażowanego przez spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. do ukończenia prac. Spółka AGR Subsea Ltd. nie przyjęła proponowanych przez spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. warunków ugody i skierowała swoje roszczenie na drogę sądową. Postanowieniem sądu sprawę skierowano do mediacji, na które spółka LOTOS Petrobaltic S.A. wyraziła zgodę. Rozpoczęte w kwietniu 2014 roku mediacje były wielokrotnie przedłużane. Na mocy postanowienia Sądu Okręgowego z lutego 2016 roku sprawa została połączona do łącznego prowadzenia i rozpoznania ze sprawą z pozwu spółki LOTOS Petrobaltic S.A. przeciwko AGR, opisaną poniżej.
W październiku 2013 roku spółka LOTOS Petrobaltic S.A. złożyła do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew przeciwko AGR z powództwem o zapłatę 5,6 mln GBP tytułem wykonania zastępczego. W marcu 2014 roku Sąd Okręgowy IX Wydział Gospodarczy w Gdańsku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, na który spółka AGR wniosła sprzeciw. W kwietniu 2015 roku Sąd skierował strony do mediacji, na którą Spółka LOTOS Petrobaltic S.A. nie wyraziła zgody. Na mocy postanowienia Sądu Okręgowego z lutego 2016 roku sprawa z pozwu LOTOS Petrobaltic S.A jest prowadzona i rozpoznawana łącznie ze sprawą z pozwu AGR przeciwko LOTOS Petrobaltic S.A. W dniu 16 grudnia 2019 roku doręczona została opinia biegłych sądowych wskazująca na brak możliwości postawienia AGR zarzutu braku staranności przy wyborze sprzętu do odkopywania. Pismem procesowym spółka LOTOS Petrobaltic S.A. wniosła zarzuty do opinii i zawnioskowała o zlecenie sporządzenia nowej. Wniosek ten nie został przez Sąd uwzględniony.
W dniu 27 listopada 2020 roku odbyło się posiedzenie Sądu, na którym zamknięto rozprawę, wyznaczając termin publikacji orzeczenia Sądu. W dniu 11 grudnia 2020 roku Sąd ogłosił wyrok zasądzający na rzecz AGR dochodzoną należność tj. 6,5 mln GBP wraz z odsetkami za zwłokę, zwrotem kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego, a także oddalił powództwo zgłoszone przez spółkę LOTOS Petrobaltic S.A.
Z uwagi na fakt, iż zawiadomienie o terminie posiedzenia Sądu zamykającego rozprawę oraz ogłoszenie wyroku nie zostało skutecznie doręczone pełnomocnikowi LOTOS Petrobaltic S.A., pełnomocnik spółki bez swej winy nie brał udziału dnia 27 listopada 2020 roku w posiedzeniu zamykającym rozprawę. Nie poznał także terminu publikacji wyroku z dnia 11 grudnia 2020 roku, nie stawił się na termin publikacji ani nie poznał treści rozstrzygnięcia. W związku z powyższym w dniu 7 stycznia 2021 roku złożony został wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku. W ocenie pełnomocnika spółki wyrok nie jest prawomocny i do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia wniosku o przywrócenie terminu Sąd nie będzie mógł stwierdzić prawomocności wyroku.
W dniu 23 marca 2021 roku odbyło się posiedzenie Sądu w celu rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu, na którym Sąd powziął przewidziane czynności, m.in. nastąpiło przesłuchanie świadków zawnioskowanych przez Spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. Ponadto – wobec pozyskanych przez Spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. informacji – przedstawiono Sądowi zastrzeżenia dotyczące zdolności sądowej i procesowej AGR, jej legitymacji procesowej oraz prawidłowości umocowania pełnomocników. Wątpliwości te powstały w związku z powzięciem w marcu 2021 roku wiedzy o ogłoszeniu w dniu 25 maja 2015 roku procedury Winding-up (Upadłość likwidacyjna / likwidacja) AGR i ustanowieniu Liquidator (Syndyk / likwidator) w celu prowadzenia spraw i reprezentowania AGR. Mając na uwadze powyższe, Sąd zobowiązał AGR do wyjaśnienia zgłoszonych wątpliwości. Sprawa została odroczona na termin z urzędu. W związku z podniesionymi przez Spółkę LOTOS Petrobaltic S.A. zarzutami formalnymi potwierdzenie istnienia po stronie AGR zdolności sądowej, procesowej i należytej reprezentacji Sąd powinien podjąć czynności zmierzające do wyjaśnienia tych wątpliwości, do czego zobligowany jest z urzędu. Weryfikacja ta z pewnością odsunie w czasie ewentualne uprawomocnienie się wyroku Mając na uwadze fakt, że istnieją różne możliwe do zastosowania przez Sąd tryby weryfikacji tych wątpliwości, nie ma możliwości podania prognozowanego terminu posiedzeniu Sądu czy też daty rozstrzygnięcia wniosku o przywrócenie terminu. W dniu 2 kwietnia 2021 roku złożono skargę o wznowienie postępowania w sprawie.
W dniu 28 kwietnia 2021 roku Sąd oddalił wniosek o przywrócenie terminu. W dniu 18 czerwca 2021 r. zostało wniesione zażalenie na postanowienie Sądu z dn. 28 kwietnia br. W dniu 28 maja 2021 roku Sąd odrzucił skargę o wznowienia postępowania, jako przedwczesną. W dniu 4 lipca 2021 roku zostało wniesione zażalenie na orzeczenie Sądu z dn. 28 maja br. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2021 roku Sąd odwoławczy zmienił postanowienie Sądu I instancji o sprostowaniu wyroku w zakresie rodzaju zasądzonych odsetek.
W dniu 18 maja 2021 roku spółka LOTOS Petrobaltic S.A. zwrócił się do Prokuratury Regionalnej w Gdańsku z wnioskiem o wywiedzenie skargi o wznowienie postępowania w sprawach IX GC 811/13 i IX GC 12/15 z uwagi na fakt iż prokuratora, jako uczestnika postępowania cywilnego nie wiążą ograniczenia w powoływaniu podstaw wznowieniowych, które potencjalnie mogłyby rzutować na skuteczność skargi Spółki LOTOS Petrobaltic S.A. (sprawa IX GC 325/21). Wpływ skargi Prokuratury Regionalnej w Gdańsku do Sądu o wznowienie postępowania w połączonych ww. sprawach nastąpił w dniu 12 sierpnia 2021 roku.
W dniu 1 grudnia 2021 roku Sąd Apelacyjny odmówił przywrócenia terminu, ostatecznie oddalając wniosek spółki z dnia 7 stycznia 2021 roku. W dniu 9 grudnia 2021 roku AGR złożył wniosek o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności. Postanowieniem z dnia 13 grudnia 2021 roku wydanym w sprawie IX GC 696/21 (wniosek o wznowienie postępowania – skarga Prokuratury Regionalnej) Sąd Okręgowy w Gdańsku wstrzymał wykonalność wyroku z dnia 11 grudnia 2020 roku objętego ww. wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Wniosek AGR o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności został oddalony postanowieniem z dnia 15 grudnia 2021 roku.
W świetle powyższego, spółka LOTOS Petrobaltic S.A. na dzień 31 grudnia 2021 roku utrzymuje rezerwę zawiązaną w roku 2020 na roszczenia sporne w wysokości 49,7 mln zł (patrz nota 10.13.1), w tym na należność główną w kwocie 32,1 mln zł (patrz nota 9.5) oraz na odsetki w kwocie 17,6 mln zł (patrz nota 9.7).
Rozliczenia podatkowe spółki LOTOS Exploration and Production Norge AS
W związku z sytuacją kryzysową wywołaną pandemią COVID-19 oraz gwałtownym spadkiem cen surowców, rząd Norwegii wprowadził na lata 2020-2021 tymczasowy reżim podatkowy, który pozwalał firmom inwestującym na norweskim szelfie kontynentalnym na przyspieszoną amortyzację podatkową nakładów inwestycyjnych oraz natychmiastowy zwrot straty podatkowej z każdego roku. Dzięki tym rozwiązaniom efektywna skala podatkowa jest dużo niższa niż zastosowane w 2021 roku 78%.
We wrześniu 2020 roku spółka przekazała organom podatkowym pismo, w którym ustosunkowała się do wstępnej decyzji Urzędu Podatkowego (Oil Taxation Office – OTO) dotyczącej cienkiej kapitalizacji w latach 2015-2016, jak również odpowiedź na „zawiadomienie o odchyleniu” za kolejne lata 2017-2018. We wstępnej decyzji OTO podważa możliwość uwzględnienia w kosztach podatkowych spółki wszystkich kosztów obsługi długu i różnic kursowych od finansowania dłużnego ze względu na zbyt niski poziom kapitałów własnych spółki w tym okresie. W pierwszej sprawie, za lata 2015-2016 spodziewana kwota domiaru podatku do zapłaty wynosi 175 mln NOK. W przypadku okresu 2017-2018 szacunkowa kwota do zapłaty wynosi 20 mln NOK, przy czym pismo dotyczące tego okresu nie ma jeszcze obecnie rangi decyzji podatkowej.
OTO przedłużyło o rok badany okres, zatem druga sprawa dotyczy lat 2017-2019. W tym okresie spółka posiadała zdolność kredytową, wobec czego nie zawiązano rezerwy na tę kwotę. Ponadto, spółka w deklaracjach podatkowych za lata 2017 i 2019 nie uznała jako podstawę do opodatkowania przychody finansowe z tytułu różnic kursowych zrealizowanych od pożyczek, w których OTO wcześniej kwestionowała koszty finansowe jako koszty uzyskania przychodu. Łączna kwota odliczeń podatkowych z tego tytułu to 88 mln NOK (52 mln NOK za 2017 oraz 36 mln NOK za 2019 rok). Jest prawdopodobne, że OTO zakwestionuje podejście spółki.
Do chwili sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego do spółki nie wpłynęły żadne informacje lub zapytania w sprawie wydania przez OTO finalnej decyzji podatkowej za okres 2015-2016 oraz kolejny 2017-2019. Łączna kwota rezerwy na zobowiązania z tytułu cienkiej kapitalizacji na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi 263 mln NOK (121 mln zł).
Poza informacjami zaprezentowanymi powyżej, w okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku nie wystąpiły istotne rozliczenia z tytułu spraw sądowych lub innych postępowań.