11.2.3 Ryzyko walutowe
W ramach prowadzonej działalności Grupa narażona jest na zmiany kursów walutowych z tytułu:
- handlu surowcami i produktami naftowymi oraz innymi towarami,
- przepływów inwestycyjnych,
- przepływów finansowych w tym lokat i kredytów,
- wyceny instrumentów pochodnych,
- indeksowanych do lub denominowanych w walucie innej niż waluta funkcjonalna.
Zarządzanie ryzykiem walutowym w Jednostce Dominującej odbywa się zgodnie z założeniami zawartymi w „Polityce zarządzania ryzykiem walutowym w Grupie LOTOS S.A.”. W ramach polityki ekspozycję stanowią istotne pozycje narażone na ryzyko walutowe, które oddziałują na poziom płynności w horyzoncie zarządzania zgodnie z momentem powstawania ryzyka. Centralną miarą ryzyka jest Cash-Flow-at-Risk (CFaR), która obliczana jest na bazie metodologii CorporateMetrics™ zaś podstawowymi limitami jest limit na wielkość CFaR i maksymalny współczynnik zabezpieczenia. Horyzont zarządzania ekspozycją jest związany z cyklem prognozowania budżetu Spółki i w zależności od momentu w roku obejmuje od 3 do 6 kolejnych kwartałów.
Grupa aktywnie zarządza swoją ekspozycją walutową, optymalizując wartość oczekiwaną przepływów pieniężnych i ryzyka w ramach obowiązujących limitów i w zależności od przewidywanego rozwoju sytuacji rynkowej.
Waluta USD jest używana w kwotowaniach cen rynkowych ropy i produktów naftowych. Z tego też względu uznano, że najwłaściwszą walutą do zaciągania i spłaty długoterminowych kredytów jest USD, ponieważ efektem takiego działania będzie zmniejszenie strukturalnie długiej pozycji i w konsekwencji strategicznego ryzyka walutowego.
Strukturalnie Grupa posiada długą ekspozycję w USD (zyskuje w przypadku wzrostu kursu USD/PLN) ze względu na to, iż wpływy zależne od kursu USD (głównie z tytułu sprzedaży produktów naftowych) przewyższają odpowiednie wypływy (np. z tytułu zakupu ropy, spłaty kredytu) oraz krótką ekspozycję w EUR wynikającą głównie z realizowanych zakupów surowców oraz płatności inwestycyjnych.
Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
| Typ transakcji | Kupno/sprzedaż | Okres rozliczenia transakcji | Para walut (bazowa/zmienna) | Kwota w walucie bazowej (w mln) | Wycena w wartości godziwej | |
| Aktywa finansowe | Zobowiązania finansowe | |||||
| Spot walutowy | Kupno | I ’ 2022 | USD/PLN | 41,0 | – | – |
| Spot walutowy | Sprzedaż | I ’ 2022 | USD/PLN | (19,5) | – | – |
| Forward walutowy | Kupno | I ’ 2022 | USD/PLN | 11,5 | – | (0,2) |
| Forward walutowy | Kupno | I-XII '2022 | EUR/PLN | 60,6 | – | (1,8) |
| Forward walutowy | Kupno | IV-VII '2022 | EUR/USD | 125,0 | – | (9,2) |
| Forward walutowy | Sprzedaż | IX ’ 2022 | USD/PLN | (80,0) | 1,5 | – |
| Forward walutowy | Sprzedaż | II ’ 2022 | EUR/PLN | (1,3) | – | – |
| SWAP walutowy | Kupno | I-III '2022 | USD/PLN | 260,0 | – | (9,0) |
| SWAP walutowy | Kupno | I ’ 2022 | EUR/PLN | 16,4 | – | (0,5) |
| SWAP walutowy | Kupno | I-III '2022 | EUR/USD | 50,4 | 0,3 | – |
| SWAP walutowy | Sprzedaż | I-XII '2022 | USD/PLN | (489,7) | 10,4 | (6,7) |
| SWAP walutowy | Sprzedaż | I ’ 2022 | EUR/PLN | (27,4) | 1,3 | – |
| Razem | 13,5 | (27,4) | ||||
Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawiały się następująco:
| Typ transakcji | Kupno/sprzedaż | Okres rozliczenia transakcji | Para walut (bazowa/zmienna) | Kwota w walucie bazowej (w mln) | Wycena w wartości godziwej | |
| Aktywa finansowe | Zobowiązania finansowe | |||||
| Spot walutowy | Kupno | I ’ 2021 | USD/PLN | 29,5 | 1,0 | – |
| Spot walutowy | Kupno | I ’ 2021 | EUR/PLN | 0,4 | – | – |
| Forward walutowy | Sprzedaż | IV ’ 2021 | USD/PLN | (0,5) | – | – |
| SWAP walutowy | Sprzedaż | I -V ’ 2021 | USD/PLN | (192,8) | 18,3 | (3,0) |
| SWAP walutowy | Sprzedaż | I -II ’ 2021 | EUR/PLN | (19,8) | – | (3,2) |
| Razem | 19,3 | (6,2) | ||||